Hồi bé, tôi thường về quê nghỉ hè. những bữa ăn chiều luôn ra mắt sống ngoài hiên. Ngày đó quê tôi chưa tồn tại điện. Ẳn cơm bên cạnh hiên là khiến cho mát, cũng như cũng tận dụng năng lượng cuối chiều. bữa ăn chấm dứt, thì bàn trà cũng bày trực tiếp lên chiếu ăn cơm. Trà cho tất cả những người lớn thôi, còn tôi thì ăn thứ quả nào đấy cũng như ngồi hóng chuyện, ngồi mãi mang lại lúc mỏi thì nằm. cũng như rồi tôi thiếp đi khi nào chưa hoặc. phần nhiều hôm nào cũng vậy, giấc ngủ của tớ tiến hành bên cạnh hiên.
- Thiết kế nhà: Nguyen Khac Phuoc Architects
- Địa điểm: Đô Lương, tỉnh Nghệ An
- kích thước trung tâm đất: 6x20m
- Năm hoàn thành: 2020
- Hình ảnh: Triệu Chiến
khoảng hiên nhà, ấy là ngóc ngách lưu giữ lại các kỷ niệm, ký kết ức của mình, với những hình ảnh rất gần gũi qua năm tháng. tầm hiên khi là bữa cơm, giấc ngủ của tớ, là khu vực bà tôi ngồi hong tóc, nhặt rau hay chỉ ngồi để ngóng chờ ai đó. sống đó, tôi từng nhìn ban mai buổi sáng dậy, ngắm ra khoảng khu vườn xanh ngắt với tiếng chim. ở đó tôi mỗi nhìn cá rô rạch lên sân giữa những cơn mưa mùa hạ. sống chính là tầm trời mênh mông cùng với ánh trăng vằng vặc. sống đó ghi đậm trong tôi nhiều câu chuyện làng quê của bà…
Rồi sau đây, tôi ít về quê nghỉ hè hơn, từng lần về độ 1-2 hôm rồi lại đi gần. Làng quê cũng khác những so với ngày trước. khoảng hiên nhưng vẫn giống như xưa mà ngắm sao cũng nhìn thấy khác. chắc hẳn rằng bởi vắng bữa cơm chiều? bây giờ có điện, vào căn nhà có đèn sáng, xuất hiện quạt máy, ai ngồi ra hiên ăn nữa làm chi? bấy giờ bận rộn, ai trải chiếu ra hiên ngồi ngắm trăng nữa làm chi? Nhưng dù vậy, tầm hiên ấy nhưng vẫn cứ tồn tại giống như mặc định, giống như phần không còn tách bóc rời của nhà. sẽ khi là ngôi nhà thì hiển nhiên là phải xuất hiện hiên, nhằm nhiều lúc, dưới mái hiên, người ta bịn rịn, hồ hởi, hay tần ngần trước cửa…
Nhà Và Đất bây giờ chẳng còn các khoảng hiên. Bước ra khỏi ô cửa là ra hè, đi xuống đường. Mà dường giống như người ta cũng không phải khoảng hiên nữa. tầm hiên ấy, ở các căn nhà xưa, về bên công năng kiến trúc, chính là khoảng không đa năng mà người ta rất có thể làm nhiều thứ sống đó; ở bên khác, nó khi là không gian chuyển tiếp, tham gia vào cũng như bên ngoài. khoảng hiên ấy để chắn nắng, chống nóng, tránh mưa, điều hoà không khí… tầm hiên mang đến sự bí mật, yên bình, chủ động. khoảng hiên ấy là một tầm nghỉ trước khi vào trong nhà, là khu vực quyến luyến mỗi lúc rời đi…
tất nhiên, Nhà Phố thì khác nhà dân gian truyền thống, nhưng đâu riêng gì không cần các khoảng lùi, những tầm hiên? đa số chúng ta cứ nghĩ về rằng, bỏ lại một khoảng hiên, hoặc sảnh, hay logia (trên tầng cao) là phí mất diện tích của “phòng”. Cái tư duy diện tích S bên bằng ấy len sâu vào suy nghĩ vào thời đại kinh tế môi trường tấc khu đất tấc vàng.
Tôi rất sợ cảm nhận bước tránh khỏi cửa là bầu trời gần trên đầu; hoặc cảm giác đứng trước cửa nhằm mở cửa, hoặc chờ ai mở cửa mà không có một tầm lùi, không tồn tại mái che. tầm hiên thời thơ ấu tất nhiên là dịp hồi niệp, nhưng khi làm nghề, tôi nhưng vẫn trân trọng các khoảng lùi, các mái hiên. sẽ nhiều lần rất nhẫn nại thuyết phục Chủ đầu tư hãy “hy sinh” diện tích nơi đi, để có nhiều khoảng hiên – dù sống tầng một hay trên lầu – cái khoảng không gian mà nhiều người cho là phí phạm diện tích S, chẳng để triển khai gì, nhưng thực tế nó xuất hiện ý nghĩa sâu sắc hơn nhiều.
